Hoe blijf je mentaal sterk bij kanker, te midden van alle emoties en onrust?

Leer wat je zelf kunt doen om veerkrachtig je kankerbehandelingen door te komen.

Kanker zet je wereld op zijn kop. Naast de fysieke impact van de ziekte en de behandelingen, brengt het ook een enorme mentale en emotionele belasting met zich mee. Angst, onzekerheid, vermoeidheid en sombere gevoelens kunnen je overvallen. Hoe ga je hier mee om? Hoe blijf je mentaal sterk staan terwijl alles om je heen lijkt te veranderen?

Hoe vind je rust als al de zekerheden uit je leven lijken weg te vallen?

In deze blog deel ik mijn persoonlijke ervaring en inzichten uit mijn coachingspraktijk, in de hoop dat het je steun en tips kan bieden.

Periodes van enorme onrust, angst en twijfel kennen we allemaal

"Begin deze week voelde ik me verschrikkelijk. Ik was emotioneel, prikkelbaar, en enorm onzeker over mijn toekomst. Overal zag ik moeilijkheden, en ik worstelde zelfs met de zin van het leven. Op het moment van schrijven ben ik ruim 3,5 jaar kankervrij, maar ik herkende de 'storm van emoties en gedachten' uit de periode kort na mijn kankerdiagnose. Met het verschil dat ik er nu anders mee om kon gaan.

Mijn gedachten waren troebel en werken lukte simpelweg niet. Na enige interne weerstand besloot ik overdag te slapen. Dat hielp, maar loste het niet op. Ik sleepte mezelf door de dag heen en kroop heel vroeg onder de dekens.

De volgende dag voelde ik me nauwelijks beter. Die avond schreef ik mijn emoties van me af. In bed, met een pot kamillethee en chocola naast me. Ik wilde het liefst alleen zijn, maar mijn dochter kon niet slapen en kroop tegen me aan. Toen haar hoofd mijn buik raakte, kwamen er golven van verdriet en onmacht los. Waar het vandaan kwam wist ik niet. Maar dat hoefde ook niet. Door mijn verdriet, onrust en wanhoop toe te laten, voelde ik opluchting. Daarna viel ik rustig in slaap.

De dag erna werd ik wakker met hernieuwde energie en inspiratie. Het voelde alsof ik 'er weer was'.

Hoe ga je veerkrachtig om met de emotionele storm bij kanker?

Het ervaren van overweldigende emoties en beangstigende gedachten is helaas ook voor mij heel herkenbaar. Zeker in de eerste periode na een kankerdiagnose, maar ook soms daarna. Angst en onrust hebben je dan zo volledig in hun greep dat je aan weinig anders kunt denken. Piekergedachten blijven maar terugkomen, en je voelt je ellendig.

Wanneer je er van afstand naar kijkt, is het eigenlijk alsof je gevangen zit in een 'innerlijke orkaan'. De emoties razen om je heen en het is moeilijk om helder te blijven. Je hebt de neiging om je een weg naar buiten te vechten om te ontsnappen. Je wilt je probleem oplossen, en zoekt wanhopig naar manieren, maar dat lukt helaas niet. Herken je dat?

De confrontatie met een mogelijk dodelijke afloop, de onzekerheid over heftige behandelingen en de toekomst, de angst voor terugkeer en de impact op het dagelijks leven zorgen voor zóveel heftigheid in een korte periode dat het kan voelen als een orkaanseizoen.

Hoe blijf je dan mentaal sterk staan, en wordt je niet meegesleurd?

Mijn tip: Zit je huidige storm uit. Vecht niet tegen je gevoelens, maar laat ze toe, en geef jezelf de tijd en ruimte om ermee om te gaan. Loop niet op zaken vooruit, maar blijf zoveel mogelijk in het moment. Wees lief voor jezelf.

Wanneer mijn cliënten me opbellen en aangeven dat ze 'het even niet meer weten', dan bied ik ze vooral een luisterend oor. Bij het uitleggen van de situatie en het beschrijven van wat ze ervaren, hoor ik al dat ze rustiger worden. De erkenning dat het heel logisch is wat ze ervaren maakt dat de onderliggende emotie ook gevoeld kan worden. Aan het einde van het gesprek kunnen ze meestal met goede moed en vertrouwen weer verder.

Ook zelf heb ik dit proces in de afgelopen jaren enkele keren meegemaakt, en ben ik langzamerhand steeds bewuster geworden van wat zich dan in me afspeelt.

Inmiddels weet ik:

• Dat gevoelens van onrust vanzelf weer kalmeren als je ze toelaat en er niet tegen vecht.

• Dat zelfs als je aan alles twijfelt, er uiteindelijk weer helderheid komt.

• Dat periodes van onrust niet te vermijden zijn. Het leven kent nu eenmaal niet alleen maar ups, maar ook downs. Die zullen er altijd zijn, ook als je weer beter bent. Hoe je ermee omgaat kun je leren, en vaak zijn juist de moeilijkste tijden achteraf ook de periodes met de meeste persoonlijke groei.

Het hebben van kanker zorgt voor zoveel heftige emoties dat het kan voelen als een orkaanseizoen.

Welk stappen kun jij nú zetten om sterk om te gaan met je emoties door kanker?

Mocht jij nu in een moeilijke periode zitten, wees dan vooral lief voor jezelf. Dat is het allerbeste dat je voor jezelf kunt doen.

1. Gun jezelf de tijd om je emoties te laten stromen. Schrijf ze op om ze bewust te erkennen. Of spreek erover met een vriend(in) of partner. Juist door er woorden aan te geven zul je merken dat je er niet in blijft hangen. Alles wat nu naar boven komt, mag er zijn.

   
   

2. Laat je gedachten komen en gaan, maar verlies je niet in eindeloos piekeren. Besef dat dit niet het moment is voor (grote) beslissingen. Merk je dat je in cirkels redeneert, breng dan je aandacht bewust naar dit moment.

   
   

3. Richt je aandacht liever op iets tastbaars, zoals praktisch of creatief bezig zijn. Of leidt jezelf desnoods tijdelijk af met een goed boek of een ontspannen film. Blijf zoveel mogelijk met al je zintuigen verbonden met datgene dat je doet.

3. Neem voldoende rust en ga naar buiten. De natuur in. Dit laadt op en geeft nieuwe energie en openheid.

4. Heb compassie voor jezelf. Alles wat je voelt is menselijk en jij bent precies goed zoals je bent. Je hoeft niets te veranderen, en je mag toegeven waaraan jij nu behoefte hebt.

   
   

En tot slot: Wees je bewust van de 'storm', en wacht tot deze vanzelf tot rust komt. Juist door deze periodes te doorstaan, groeit je veerkracht. En word je een wijzer mens.

P.S. Heb je het gevoel dat je hier hulp bij kunt gebruiken? Schakel dan vooral professionele hulp in. Een goede coach of zorgverlener helpt jou deze emoties te (h)erkennen en goed te verwerken, en leert je op die manier om sneller uit de storm te komen.